شاید تغییرات ناگهانی اپلیکشین های موبایلی یا دقت خدمات رسانی برخی از ابزارهای دیجیتالی شما را متعجب کرده باشد، ابزارهایی که به لطف هوش مصنوعی ساخته می شوند و زندگی کاربران خود را دگرگون می کنند. البته می توان گفت ابزارهای جدید هوش مصنوعی معمولا تهدیداتی را نیز برای کاربران ایجاد می کنند، اتفاقی شبیه لو رفتن اطلاعات ۵۳۳ میلیون کاربر فیس بوک در سال۲۰۱۹ که یکی از گسترده ترین هک های سالهای اخیر بحساب می‌آمد.

به طور کلی هوش مصنوعی که با اصطلاح AI هم شناخته می شود روشی نوین برای ساخت ابزارهایی هوشمند با الگو برداری از هوش انسان می باشد. ابزاری که شبیه انسان فکر می کند و به جای انسان تصمیم می گیرد. بسیاری از افراد، هوش مصنوعی را در قالب یک ربات تصور می کنند که بصورت فیزیکی قابل مشاهده و ارتباط برقرار کردن است در حالی که در بیشتر موارد هوش مصنوعی در پاسخ  به رفتارهای انسان و برگرفته از علایق و گرایشات  او ارائه می شود.

هوش مصنوعی یا AI  شاخه ای گسترده از علوم کامپیوتر است و یکی از علوم میان رشته ای محسوب می شود منظور از این مفهوم، ماشینی است که همانند انسان فکر کند و توانایی تقلید رفتار انسان را داشته باشد. چنین ماشینی می تواند در گجت ها و ابزارهایی قرار می گیرند یا برنامه نویسی می شوند تا وظایفی را انجام دهند که به هوش انسانی نیاز دارد.  

 در زمینه هوش مصنوعی پرکار نیستیم

یحیی احمدی، کارشناس رسانه و پژوهشگر حوزه هوش مصنوعی در مصاحبه با خبرنگار تحریریه جوان قدس گفت: اساسا بیشتر اخبار و اطلاعاتی که درباره هوش مصنوعی منتشر می شود جنبه اطلاع رسانی و تبلیغ دارد و ما در میدان عمل هوش مصنوعی چندان پرکار نیستیم؛ چرا که ایران در مسیر دستیابی به توانمندی های AI  با محدودیت های زیادی مثل نبود زیر ساخت های مناسب، عدم تخصیص بودجه مشخص و کافی از سمت دولت و تحریم های خارجی مواجه است. به طوری که تا قبل از تاسیس سازمان هوش مصنوعی در سال های اخیر، این حوزه متولی مشخصی نداشت و بیشتر شرکت های دانش بنیان و برخی دانشگاه ها در این حوزه فعالیت کرده اند.

 وی ضمن اشاره به اهمیت سرمایه گذاری های جدی دولتی و بخش خصوصی برای پیشرفت در این صنعت آینده دار افزود: تا زمانی که بخش خصوصی و دولتی در حوزه هوش مصنوعی بصورت جدی ورود نکنند نمی توان به پیشرفت مشخصی در این فضا امید داشت.

 سیاست گذاری اخلاقی به موازات سرمایه گذاری مالی

احمدی عنوان کرد: دستیارهای موبایلی گوگل، انواع چت بات ها و ساعت های هوشمند از جمله خدمات عمومی هوش مصنوعی است و ارائه خدمات مالی در پیام رسان بله و تپسی و ربات های تشخیص بیماری در برخی دانشگاه های علوم پزشکی از جمله خدمات تخصصی بر پایه هوش مصنوعی است که به استفاده عموم مردم می‌رسد.

این کارشناس درباره فضای اخلاقی حاکم بر ابزارهای هوش مصنوعی نیز گفت: افرادی که عکس های خصوصی خود را به ربات های افزایش کیفیت عکس می‌دهند، یا مسائل شخصی خود را با چت جی پی تی هایی که برای مشاوره طراحی شده، در میان می ‌گذارند باید دقت کنند که سرور اکثر این برنامه ها مشترک است و معمولا سازندگان آنها تعهدی برای حفظ حریم شخصی به کاربران نمی دهند.

وی ضمن تاکید بر اهمیت حفظ حریم شخصی افراد در هوش مصنوعی بیان کرد:دولت ها باید شرکت هایی که در تولید ابزارهای هوش مصنوعی فعالیت دارند را ملزم کند تا سیاست گذاری های اخلاقی شفافی در این راستا داشته باشند. 

هوش مصنوعی در نقش دوست یا مشاور

احمدی در پاسخ به سوالی در رابطه به سطح درک هوش مصنوعی از دغدغه های انسانی عنوان کرد: درست است که شیب نمودار پیشرفت هوش مصنوعی یک شیب تند است و ابزارهای هوش مصنوعی قابلیت جدی در درک اطلاعات دارند و گاهی در تحلیل احساس  انسان هم موفق عمل می کنند اما بعید است بتوانند حداقل به این زودی جای یک انسان را در روابط بین انسانی پر کنند. اما شاید بتوان گفت در روزهای نه چندان دور ربات های هوش مصنوعی نقش موثری در دنیای مشاوره ایفا کنند.

وی در انتها با اشاره به اخبار پر تکرار نقش هوش مصنوعی و مشاغل در خطر نابودی گفت: درست است که ابزارهای جدید هوش مصنوعی می توانند برای برخی مشاغل خطر جدی بشمار بیایند و افرادی را بیکار کنند اما در کنار آن مشاغل جدید هم بوجود می آیند و افرادی که آشنایی بهتری با این ابزارها دارند می توانند به این تغییر به چشم یک فرصت نگاه کنند و از ان حداکثر استفاده را ببرند.

لیلا شرفی _ خبرنگار تحریریه جوان قدس